Η ψηφιακή εποχή φέρνει επανάσταση στον τρόπο που διαχειριζόμαστε και αναλύουμε τις πρωτογενείς πηγές. Στο πεδίο της μουσικολογίας, αυτή η μεταμόρφωση αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς η ψηφιοποίηση μετατρέπει κάθε είδους υλικό - από χειρόγραφες παρτιτούρες μέχρι ηχητικά αρχεία - σε ψηφιακά δεδομένα, δημιουργώντας ένα ενιαίο πεδίο διαχείρισης ετερογενών τεκμηρίων.
Το Εργαστήριο Μελέτης της Ελληνικής Μουσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ανταποκρινόμενο στις σύγχρονες προκλήσεις, ανέπτυξε το ψηφιακό αποθετήριο "Πολύμνια". Πρόκειται για μια καινοτόμο πλατφόρμα που υπερβαίνει την απλή αποθήκευση ψηφιακού υλικού. Η "Πολύμνια" αποτελεί ένα δυναμικό σύστημα όπου παρτιτούρες, κείμενα, εικόνες και ήχοι διασυνδέονται με τρόπους που διευρύνουν τις δυνατότητες έρευνας και διδασκαλίας.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου "Η σημασία των οντολογιών στη διαχείριση των ψηφιακών συλλογών", θα παρουσιάσω τον τρόπο με τον οποίο η μοντελοποίηση και η αναπαράσταση γνώσης λειτουργούν ως θεμελιώδεις μεθοδολογικές προσεγγίσεις στο αποθετήριο. Θα αναλύσω πώς αυτές οι προσεγγίσεις διαμορφώνουν έναν σύγχρονο τρόπο επιστημονικής σκέψης και οργάνωσης των δεδομένων, διευκολύνοντας τη διεπιστημονική αξιοποίηση του υλικού.
Τον Απρίλιο παρουσιάστηκε το ψηφιακό αποθετήριο singinggreek.music.ionio.gr, ένα πρωτοποριακό έργο που συνδυάζει τεχνολογία, μουσική και γλωσσική εκπαίδευση.
Η εισήγησή μου με τίτλο "Χτίζοντας ψηφιακές γέφυρες: διαλειτουργικότητα, ψηφιακή διατήρηση και καινοτομία στο ψηφιακό αποθετήριο" ανέδειξε ζητήματα όπως:
- Η συγκρότηση και αρχιτεκτονική του ψηφιακού αποθετηρίου
- Διαλειτουργικότητα & προσβασιμότητα
- Η αξιοποίηση ανοικτού λογισμικού
👉 Δείτε την παρουσίαση στο youtube
🔜 Επόμενος σταθμός το Συνέδριο World Alliance for Arts in Education, το οποίο ξεκινά στις 17 Οκτωβρίου και στο οποίο θα παρουσιάσω πώς η τεχνολογία blockchain ενισχύει την ψηφιακή διατήρηση και την προστασία πνευματικών δικαιωμάτων στους πόρους του αποθετηρίου.
Την Παρασκευή 19 Απριλίου και το Σάββατο 20 Απριλίου 2024, θα πραγματοποιηθεί το 5ο Συνέδριο Μουσικών Βιβλιοθηκών, Αρχείων και Κέντρων Τεκμηρίωσης 2024 στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ). Το συνέδριο αποτελεί θεσμό για τις ελληνικές μουσικές βιβλιοθήκες και τα μουσικά αρχεία της χώρας. Παράλληλα, είναι μία σημαντική εκδήλωση στον χώρο των ελληνικών βιβλιοθηκών, καθώς καλύπτει ευρύ πεδίο καίριων θεμάτων όπως, τεχνολογίες μουσικής πληροφορίας, οντολογίες, βιβλιοθήκες / αρχεία με μουσικό υλικό και πολιτικές διατήρησης και ανάδειξής του.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου, θα έχω την ευκαιρία μαζί με συναδέλφους να παρουσιάσουμε το ψηφιακό αποθετήριο «Πολύμνια», το οποίο δημιουργήθηκε για τις ανάγκες του Εργαστηρίου Μελέτης της Ελληνικής Μουσικής. Το περιεχόμενο της εισήγησης αναπτύσσεται σε δύο άξονες: στην ανάλυση της αρχιτεκτονικής του λογισμικού και στην ανάπτυξη του τρόπου λειτουργίας του αποθετηρίου.
Παράλληλα, θα έχω την ευκαιρία να συμμετέχω σε δύο στρογγυλές τράπεζες. Στην πρώτη, με θέμα Μουσικές βιβλιοθήκες και αρχεία στην ΑΙ εποχή: στρατηγικές αλλαγές και δράσεις για την επιβίωση και ανάδειξη τους, με την ιδιότητα του συντονιστή θα έχω την ευκαιρία να συνομιλήσω με προσωπικότητες του χώρου της τεχνολογίας και της βιβλιοθηκονομίας για ένα πολύ ενδιαφέρον και επίκαιρο θέμα. Στη δε δεύτερη, με τίτλο Ενοποίηση ετερογενούς πολιτιστικού υλικού: η κληρονομιά της Μαρίας Κάλλας, θα συζητηθεί η συγκέντρωση ετερογενούς υλικού σχετικά με τη Μαρία Κάλλας σε ένα αποθετήριο και οι προκλήσεις που αυτό μπορεί να θέτει.
Δείτε το πρόγραμμα του συνεδρίου.
Το Σάββατο 13 Απριλίου στις 4:00-6:30 μ.μ. (ώρα Ελλάδας), πραγματοποιήθηκε διαδικτυακή ημερίδα για την παρουσίαση του ιστότοπου «Τραγουδώντας Ελληνικά με τα τραγούδια της Μαρίζα Κωχ». Η ημερίδα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς μουσικής και εκπαιδευτικούς ελληνικής γλώσσας που εργάζονται στην Ελλάδα ή/και στο εξωτερικό. Η επιστημονική ομάδα δημιούργησε πρωτότυπο υλικό για τη διδασκαλία της γλώσσας και της μουσικής. Το τραγούδι χρησιμοποιείται ως διδακτικός πόρος και εργαλείο για την εκμάθηση των ελληνικών ως δεύτερης/ ξένης γλώσσας ή γλώσσας κληρονομιάς, καθώς και ως μέσο για την κατανόηση του ελληνικού πολιτισμού.
Είχα το προνόμιο να αναλάβω το σχεδιασμό και την υλοποίηση του λογισμικού για το ψηφιακό αποθετήριο που χρησιμεύει ως ανοιχτός εκπαιδευτικός πόρος.
Στο πλαίσιο της σύντομης εισήγησης που έκανα, αναφέρθηκα στην αρχιτεκτονική και τα γνωρίσματα του λογισμικού που χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες του project. Περιέγραψα το σκεπτικό και τις αποφάσεις που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της συγκρότησής του και προσπάθησα να αναδείξω τις λειτουργίες και τα καινοτόμα στοιχεία που παρουσιάζει, με ιδιαίτερη έμφαση στη διαλειτουργικότητα και την ψηφιακή διατήρηση.
Δείτε την παρουσίαση
Στο κανάλι του ελληνικού παραρτήματος της IAML αναρτήθηκε το βίντεο από το σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε προχθές με θέμα «Θεματικοί κατάλογοι και κριτικές εκδόσεις σε περιβάλλον μουσικής κωδικοποίησης». Το σεμινάριο παρουσίασε ο κ. Ηλίας Κυριαζής, Έφορος Πολιτιστικών Δεδομένων, του Πανεπιστημίου Εφαρμοσμένης Επιστήμης του Potsdam. Ο κ. Κυριαζής παρείχε μια ολοκληρωμένη εισαγωγή στο MEI, που χρησιμοποιείται για την κωδικοποίηση σε ψηφιακή μορφή της μουσικής σημειογραφίας, μεταδεδομένων και άλλων πληροφοριών σχετικά με τη μουσική.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε, μεταξύ άλλων, η συζήτηση για τις διαφορετικές τεχνολογίες μουσικής κωδικοποίησης και τα χαρακτηριστικά τους που ακολούθησε. Στη συζήτηση στην οποία συμμετείχα και εγώ, υπογραμμίστηκε η αδυναμία του MEI να περιγράψει τη σημειογραφία της βυζαντινής μουσικής και οι επιπτώσεις του ελλείμματος αυτού στην ελληνική μουσικολογία και μουσική βιβλιοθηκονομία. Επιχείρησα να υπογραμμίσω -ίσως με μια δόση υπερβολής- τη σημασία που έχει η συνεργασία μεταξύ των διαφορετικών ομάδων και πρωτοκόλλων για την πρόοδο της μουσικής βιβλιοθηκονομίας, όπως επίσης η ανάγκη ανάπτυξης ενός μοντέλου για τη συμβολική αναπαράσταση της βυζαντινής μουσικής.
Ο Νότης Μαυρουδής (1945-2023) αποτέλεσε ιδιαίτερη περίπτωση Έλληνα καλλιτέχνη, ο οποίος σημάδεψε με ανεξίτηλο τρόπο την έντεχνη νεοελληνική δημιουργία. Διακρίθηκε για την πολυσχιδή δραστηριότητά του και το ταλέντο του ως κιθαριστής, συνθέτης και συγγραφέας. Ξεκίνησε την σταδιοδρομία του στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και παρέμεινε ενεργός ως την τελευταία στιγμή. Κατατάσσεται στη δεύτερη μεταπολεμική γενιά Ελλήνων κιθαριστών και γρήγορα καθιερώθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα μέλη της. Ήταν αφοσιωμένος ερμηνευτής, συμμετέχοντας σε πολυάριθμα ρεσιτάλ κιθάρας μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Πέρα από την ιδιότητά του ως ερμηνευτής, ο Μαυρουδής ήταν επίσης εξαιρετικά παραγωγικός συνθέτης. Ενσωμάτωσε με ιδιαίτερη επιτυχία τις πολυφωνικές δυνατότητες της κιθάρας στις συνθέσεις του, δημιουργώντας ένα μοναδικό και ξεχωριστό μουσικό ιδίωμα. Δεν αρκέστηκε σε ένα μόνο είδος μουσικής. Είχε μια εξαιρετικά εκτεταμένη σταδιοδρομία με ζωντανές εμφανίσεις που ξεπέρασε τις έξι δεκαετίες. Εμφανίσεις με κάθε λογής σχήματα που περιλάμβαναν κιθάρα, φωνή, μικρότερα ή μεγαλύτερα οργανικά σύνολα και πραγματοποιήθηκαν σε αίθουσες συναυλιών, μπουάτ, στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση και αλλού.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να επαναπροσδιορίσει τα κριτήρια οικολογικού σχεδιασμού για τα προϊόντα στο πλαίσιο πολλών νομοθετικών προτάσεων τους επόμενους μήνες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη δημοσιεύσει μια πρόταση για την «Πρωτοβουλία για τα αειφόρα προϊόντα» καθώς και την «Οδηγία για την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση». Τώρα είναι καιρός το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να ξεκινήσουν την ανάγνωσή τους και να καταλήξουν σε ένα συμπέρασμα.
Θέλουμε οι χρήστες να έχουν το «Καθολικό δικαίωμα εγκατάστασης οποιουδήποτε λογισμικού σε οποιαδήποτε συσκευή», επειδή η δυνατότητα εγκατάστασης ενός λειτουργικού συστήματος Ελεύθερου Λογισμικού μπορεί να βοηθήσει τους χρήστες να ξεπεράσουν την απαξίωση του λογισμικού και να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής του υλικού. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το καθολικό δικαίωμα ελεύθερης επιλογής λειτουργικών συστημάτων, λογισμικού και υπηρεσιών είναι ζωτικής σημασίας για μια πιο βιώσιμη ψηφιακή κοινωνία.
Υπογράψτε την επιστολή εδώ
Δημοσιεύτηκε πρόσφατα το κείμενό μου με τίτλο Η κλασική κιθάρα στην Ελλάδα κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα: όψεις της μεταμόρφωσης ενός μουσικού οργάνου από τη σκοπιά του ρεπερτορίου στα πρακτικά του 9ου Διατμηματικού Μουσικολογικού Συνεδρίου με τίτλο «Παραλλαγές, επεξεργασίες, μεταμορφώσεις» (Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία, Θεσσαλονίκη 2021).
Η διάδοση της κιθάρας στην Ελλάδα κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα συνιστά ένα ιδιαίτερο φαινόμενο, τόσο σε ό,τι αφορά στην ένταση με την οποία εκδηλώθηκε, όσο στον τρόπο με τον οποίο ένα μουσικό όργανο άλλαξε φυσιογνωμία. Μεταξύ των επιδιώξεων των κιθαριστών αποτέλεσε ο μετασχηματισμός της λειτουργίας του οργάνου από συνοδευτικό σε σολιστικό και η αναγνώρισή του ως φορέα έντεχνης μουσικής. Βασικό μέσο για την επίτευξη των σκοπών αυτών, αποτέλεσαν οι επιλογές σε επίπεδο ρεπερτορίου.
Στο 13ο Διατμηματικό Μουσικολογικό Συνέδριο, παρουσίασα εισήγηση με τίτλο Πτυχές από την εξέλιξη της κιθάρας στην Ελλάδα: δεδομένα σχετικά με το κοινό των ρεσιτάλ κιθάρας κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Οι πηγές που αναφέρονται στην ακρόαση μουσικής από κιθάρα, από την δεκαετία του 1950 και έπειτα, κάνουν συχνά λόγο για μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Τόσο οι γραπτές όσο και οι προφορικές πηγές μαρτυρούν την ανεξίτηλη εντύπωση που άφηνε η ακρόαση της μουσικής στο κοινό που προσερχόταν στις αίθουσες συναυλιών. Τόσο η ένταση όσο και η ποιότητα της εντύπωσης αυτή θα πρέπει να αποδοθεί, ως ένα βαθμό, στο πρωτόγνωρο γεγονός της εμφάνισης και λειτουργίας του κιθαριστή πάνω στη σκηνή.
-
επιστημονική πείρα
- Ελληνικά
Please wait...